NR – Tabii Kauçuk

Kauçuk ağacının kabuğundaki süt beyazı sıvıya “Lateks” adı verilmiştir. Toplanan sıvının %30-40 kısmından kauçuk elde edilir. Doğal kauçuğun düzenli bir yapıya sahip olmasından, fiziksel özellikleri olumlu etkilenir. Doğal kauçuğun önemli bir başka özelliği de yük ve gerilim altında da yapısının düzgünleşmesidir. Bu özelliğinden dolayı yapısında kuvvetlendirici dolgu maddesi olmasa bile kopma mukavemet değerleri artmaktadır.

Çalışma sıcaklığı -60°C ile 90°C arasındadır.

Fiziksel Özellikler:

  • Yüksek kopma mukavemeti
  • Yüksek yırtılma mukavemeti
  • Yüksek çiğ kauçuk mukavemeti
  • Yüksek elastikiyet değerleri
  • Yüksek dinamik değerler
  • Yüksek kalıcı deformasyon değerleri

Kullanım Ortamı:

  • Sıcaklığı yüksek olmayan sulu ortamlar
  • Glikol bazlı yağlar

Kullanım Alanı:

  • Mekanik parçalar
  • Titreşim ve çarpma sönümleme parçaları
  • Burçlar
  • Titreşim sönümleme bağlantıları
  • Motor Parçaları
  • Ayakkabı Tabanı
  • Hortumlar
  • Konveyor bantlar
  • Zemin kaplaması
  • Sünger
  • Yapıştırıcılar

SBR – Stiren Bütadien Kauçuk

Dünyada en çok kullanılan, düşük maliyetli sentetik kauçuktur. Karışımın yapısı düzensizdir. Doğal kauçuk yerine kullanılabilir.

Çalışma sıcaklığı -50°C ile 100°C arasındadır.

Fiziksel Özellikler:

  • Kolay işlenebilir
  • Kısa sürede işlenebilir
  • Ekstrüzyon metodu ile işlenmeye elverişlidir
  • Düşük elastikiyet değerleri
  • Yüksek aşınma mükavemeti
  • Yüksek yaşlanma mükavemeti

Kullanım Ortamı:

  • Çözücü kimyasallar
  • Glikol bazlı fren yağları
  • Bazlar

Kullanım Alanı:

  • Taşıt lastikleri
  • Açık renkli teknik malzemeler
  • Ekstrüzyon malzemeleri
  • Kablo ve elektrik malzemeleri
  • Fren ve debriyaj balataları
  • Şeffaf bantlar
  • Yapıştırıcılar
  • Dinamik parçalar (V kayışları)

EPDM – Etilen Propilen Dien Kauçuk

Yoğunluğu düşük olduğundan hafif malzemelerin üretiminde kullanılır. Düşük maliyetli karışımlar yapma imkanı sunar. Yüksek katkı oranında fiziksel özelliklerinin iyi olması, özgül ağırlığının az olması ve hızlı karışma, ekstrüzyon ve vulkanizasyon özelliği üretim avantajlarındandır.

-40°C ile 150°C arasında kullanılabilir.

Kullanım Ortamı:

  • Sulu ve konsantre asitler
  • Alkaliler
  • Slikonlu sıvılar
  • Sıcak su ve buhar
  • Fosfat ester esaslı alev almaz hidrolik sıvılar

Kullanım Alanı:

  • Yüksek voltaj kablolarında yalıtkan malzemesi
  • Kapı ve cam izolasyonu
  • Radyatör ve ısıtıcı hortumları
  • Beyaz eşya ve otomotiv için körük ve conta Taşıyıcı bantlar
  • Su ve kimyasal tanklar için izolasyon

NBR – Nitril Kauçuk

Akrilonitril ve Bütadien monomerlerinin yardımcı katkılar yardımıyla karıştırılması sonucu oluşur. Karışım içindeki akrilonitril oranı malzemenin özelliklerini belirler. Genellikle karışım içindeki akrilonitril oranı %18 ile %50 arasında değişir. Akrilonitril, karışıma polar özellik kazandırarak hidrokarbonlara karşı çözünmeyi azaltır.

Karışım içindeki akrilonitril oranı arttıkça; malzemenin yağlara, yakıtlara, yağlayıcı maddelere, greslere, gazlara dayanıklılığı artar. Yoğunluğu sertliği pişme hızı artar. Karışımın işlenebilirliği kolaylaşır. Mekanik özellikleri iyileşir. Elastikiyet katsayısı, sürekli kalıcılık değeri, yaşlanma, yorulma ve aşınmaya karşı direnci artar, ömrü uzar.

Karışım içindeki akrilonitril oranı azaldıkça; malzemenin düşük sıcaklıklardaki dayanımı azalır. Kalıcı deformasyon değerleri kötüleşir. Elastikiyeti azalır. Üretimi zorlaşır. Genel amaçlı en fazla kullanılan, sızdırmazlık elemanları imalatında tercih edilen, yerine getirdiği fonksiyonlara göre maliyet-fiyat avantajı sunan bir malzemedir.

-40°C ile 100°C arasında kullanılabilmektedir.

Kullanım Alanı:

  • Sızdırmazlık elemanları
  • Pnömatik hortumları
  • Bağlantı elemanları
  • Taşıyıcı bantlar
  • Silindir kaplama
  • İşçi elbise ve botları
  • Kauçuk klişe ve mühürler
  • Kaplin, membran, benzin, yağ ve hidrolik hortumları

VMQ – Silikon Kauçuk

Polimer kauçukların aksine Silisyum ve Oksijen bağ sistemlerinden oluşur. Bağlar arasındaki kuvvetlerin zayıf olmasına karşın stabil yapısı vardır. Oluşan bağ yapıları ” Q ” harfi ile ifade edilir. Hazırlanması sırasında kullanılan yardımcı malzemelere göre adlandırmaları değişiklik gösterir. Silikon Kauçuk Karışımı, Metil (CH – Doymuş Hidrokarbon) ile hazırlanmış ise ” MQ “, Metil Vinil (Doymuş ve Doymamış Hidrokarbon) ile hazırlanmış ise ” VMQ “, Fenil Metil (Organik Hidrokarbon ve Doymuş Hidrokarbon) ile hazırlanmış ise ” PMQ ” harfleri ile ifade edilmektedir. Ultraviyole ışınlara, ozon’a ve dış etkenlere, hava ve neme karşı dayanıklılığı mükemmeldir.

-50°C ile 200°C arasında kullanılabilmektedir.

Kullanım Ortamı:

  • Yüksek ultraviyole dayanımı
  • Üstün ozon dayanımı
  • Dış etkenlere karşı dayanıklıdır
  • Hava ve nem direnci
  • Üstün izolasyon özellikleri
  • Yanmaya karşı dirençlidir
  • Yaşlanma direnci çok iyidir
  • Uzun ömürlüdür
  • Yeraltında bile yüksek dayanım gösterir
  • Şeffaf olarak işlenebilir
  • Elastikiyet özellikleri çok iyidir
  • Kolayca boyanabilir
  • Zehirli değildir
  • Fizyolojik açıdan zararsızdır
  • Pahalı bir malzemedir

Kullanım Alanı:

  • Kablo, kablo ucu, izolatörler ve tuşlar
  • Buji kabloları ve başlıkları
  • Radyatör hortumları ve izolasyon elemanları
  • Yalıtımlı fren diyaframları
  • Bebek emzikleri
  • Gaz maskeleri
  • Fırınlar için sızdırmazlık contaları
  • Soğutucu dolaplar için sızdırmazlık contaları
  • Ozon ünite ve sistemleri için sızdırmazlık contaları)

FKM – Fluoro Elastomer Kauçuk

Yüksek sıcaklık, yağ ve yakıt dayanıklılık özellikleri çok iyidir. Yüksek sıcaklıklarda çalışabilmektedir. Şişme özelliği düşüktür. Aromatik hidrokarbonlara, yağlara, greslere, kimyasal maddelere, asitlere, petrol yağlarına ve solventlere dayanıklıdır. Oksijen ve ozon’a dayanımı yüksektir. Yanmaya karşı dirençlidir; alev almaz. Gaz geçirgenliği düşüktür. İşlenmesi zor ve pahalı bir kauçuk malzemedir. Besin maddeleri ile teması uygun değildir.

-30°C ile 250°C arasına kullanılabilmektedir.

Kullanım Ortamı:

  • Aromatik hidrokarbonlar
  • Yakıtlar
  • Yağlar
  • Gresler
  • Asitler
  • Petrol yağları
  • Solventler

Kullanım Alanı:

  • Havacılık ve uzay endüstrisi
  • Otomotiv endüstrisi
  • Silindir kaplama

HNBR – Hidrojen Nitril Kauçuk

HNBR; motor yağlarına, asitli gaza, amin/yağ karışımlarına, oksitlenmiş yakıtlara ve makine yağlarına karşı mükemmel direncini de koruyarak; NBR, EPDM ve FKM(Viton) arasındaki yüksek sıcaklık şartlarının yüksek gerilim dayanımı gerektirdiği boşluğu doldurur.

Tamamen doymuş NBR cinsleri peroksitlerle çapraz bağ oluşturabilirler. Bu çift bağ boyunca oluşan peroksit çapraz bağlar, ısıl kararlılığı ve oksidasyon dengesini yükseltir.

Vulkanizatlar; NBR’lerle elde edilebilinecek en yüksek sıcak hava ve sıcak yağ direncini, oksidatif ve ozon ayrışım direncini, sülfür içeren yağlara karşı direnci, hidrojen sülfid dahil, sülfür ve nitrojen(azot) içeren yağ katkılarına ve endüstriyel kimyasallara karşı direnci sağlamaktadır.

Malzeme yüksek mekanik dayanım ve gelişmiş aşınma direnci ile karakterize edilmektedir.

-30°C ile 150°C arasında kullanılır.

ACM – Poliakrilik Kauçuk

ACM, akrilik esterlerin monomerlerle kopolimerizasyonundan elde edilir. Kullanılan akrilik esterler; etil akrilat ve/veya butil veya oktil akrilat, etilmetoksi veya etiloksi akrilattır. Bu kopolimerler yağa, ısıya, yaşlanmaya ve ozona karşı çok dayanıklıdır.

Akrilik kauçukların gerilim özellikleri NR ve NBR kadar iyi değildir. Özellikle yeni jenerasyon ACM’ler 160-170°C civarında 1000 saat kadar çalışabilirler. Fakat yüksek sıcaklıklarda yumuşama gösterirler.

ACM vulkanizatları hayvansal, bitkisel ve mineral yağlarda şişmeye karşı, FKM hariç, diğer kauçuklardan daha dayanıklıdır ki bu özellik sıcaklığın yükselmesiyle azalır. Kimyasallara karşı da direnci pek iyi değildir. Kuru çalışma özelliği kötüdür, düşük sıcaklık ve suda kullanımı uygun değildir.

ACM ürünlerin %90’ından çoğu otomotiv endüstrisinde kullanılmaktadır. Genellikle krank şaftlarında, otomatik ve diferansiyel transmisyonlarda şaft keçesi olarak ve bunların yanında o-ringlerde, valflerde ve yağ hortumlarında kullanılırlar. Yüksek fiyatı diğer özelliklerini gölgede bırakmakla birlikte bir çok uygulamada yerine fluoro elastomer (FKM) tercih edilmektedir.

160°C ile 170°C arasında kullanılır.

CR – Kloropren Kauçuk

Polar özellikleri iyidir. Bir çok yağa ve yanmaya karşı dirençlidir. Düşük gaz geçirgenlik özelliğine sahiptir. Tekstil ve metal malzemelere yapışma özelliği kuvvetlidir. Aşınma direnci çok iyidir. Üstün mekanik özelliklere sahiptir.

Çalışma sıcaklığı -20°C ile 120°C arasındadır.

Fiziksel Özellikler:

  • Yağlara karşı dirençlidir
  • Hava ve ozona karşı dirençlidir
  • Suya dayanıklıdır
  • Kimyasallara karşı dirençlidir
  • Asitlere dirençlidir

Kullanım Alanı:

  • Yanma riski taşıyan parçalar
  • V kayışlar
  • Kauçuk körükler
  • Titreşim sönümleme elemanları
  • Dalgıç kıyafetleri
  • Yüksek basınçlı hidrolik ve fren hortumları
  • Contalar

tr_TRTürkçe